İlk Bilim Adamı Kimdir?
Bilim adamı terimi, fiziksel ve doğal dünyanın yapısını ve davranışını gözlem ve deney yoluyla inceleyen birisini tanımlamak için kullanılır. Tespit edilmesi daha kolay olan şey modern bir bilim adamının karakteristikleridir. Modern bir bilim insanı, deneyin önemini, matematiğin temel bir araç olduğunu kabul etmeli, önyargısız olarak bilgileri düşünmeli ve iletişim kurma gereksinimini anlamalıdır. Fakat bu özelliklere sahip ilk bilim adamını bulmak için 16. yüzyılın ortalarına kadar gitmelisiniz.
Modern Bilimin İlk Bilim Adamı: William Gilbert
Muhtemelen, modern bilimden bahsederken Galileo Galilei, haklı olarak düşünülür. Galileo yaptığı tüm çalışmalarında gözlem ve deney gerekliliğini vurguladı. Yine de Galileo başarısını, 20 yıl önce doğan bir başka öncül kişiye borçludur: William Gilbert! Bilim tarihinde oldukça belirsiz bir figür olan Gilbert, çalışmalarında bilimsel yöntemler uygulamakta çok meşguldü ve 17. yüzyılın ilk on yılı geçtikten sonra akranlarına örnek teşkil ediyordu.
Gilbert’in manyetizma doğasındaki araştırmaları, onu ilk modern bilim insanı haline getirebilirdi. Çalışmaları, fizik bilimi ile ilgili ilk önemli kitap olan ” Manyetik Bedenler ve Dünyanın Büyük Magneti” ile sonuçlandırıldı. Kitabın önsözünde Gilbert, “felsefi spekülatörlerin varsayımları ve görüşleri yerine gerçek deneylerin gerekliliğini belirtti. Ayrıca deneyleri özenle, becerikli ve titizce, yürütme” gereksinimini vurguladı. Bilim adamı kendi tavsiyelerini izledi. Gilbert’in kitabı, manyetizma ile ilgili birçok önemli keşif yol açtı. Gilbert doğrudan Galileo’yu etkiledi ve onun deneylerinin birçoğunu tekrarladı.
Her ne kadar bilimdeki yükselen figürlerden biri olarak Galileo adını bugün herkesin biliyor olmasına rağmen Gilbert, hak ettiği değerden daha az biliniyor, en azından kronolojik olarak ilk bilim adamı unvanını hak ediyor.